శుభ అహంకారములు
ఇప్పటివరకు మనం అజ్ఞానం, భ్రమలు, అవస్థలు గురించి తెలుసుకొని, వాటి నుండి బయట పడటానికి, మన నిజమార్గంలో ప్రయాణించడానికి తోడ్పడే మార్గదర్శిఅయిన సద్గురువుయొక్క ఆవశ్యకత గురించి తెలుసుకున్నాము. ఆసద్గురువును చేరేముందు మనలనిమనం ఎలాసన్నద్ధం చేసు కోవాలో తెలుసుకున్నాం. ఇప్పుడు మనకు అవుసరమయ్యే సద్గుణాలగురించి తెలుసుకుందాము. వాటిలో మొదటివి "శుభ అహంకారములు" (Positive Ego). వీటి గురించి పెద్దలు ఏమి చెప్పారో తెలుసుకుందాము. కొన్ని వివరణలు బ్రాకెట్లలో ఇవ్వడమైనది.
పైంగలోపనిషత్:పంచమాధ్యాయము:
నేను మరియు ఈ సర్వవిశ్వము అచ్యుతుడగు పరమాత్మయే! చైతన్యరూపుడనగు నాకంటే అన్య మైనది మరేమియు లేదు అనునిట్టి అహంకారసంకల్పము సర్వోత్తమమైనట్టిది. నేనీ జగత్తుకంటే వేరుగా నున్నాను. నేను వాలాగ్రము(కేశాగ్రము) కంటే అత్యంత సూక్ష్మమైనవాడను. ఈవిధమగు జ్ఞాన సంకల్పముతో నుండునది రెండవఅహంకారము. ఈఅహంకారము కూడ శుభమైనదే. ఈరీతిగా నున్న రెండు అహంకారములును మోక్షమును ప్రసాదించును ఈ అహంకారములు జీవన్ముక్తులకుండును. (ఇందులో మొదటిది నాలుగు మహావాక్యాలైన "అహం బ్రహ్మస్మి", తత్వమసి", "అయమాత్మా బ్రహ్మ", "ప్రజ్ఞానం బ్రహ్మ" అనే వాటియొక్క సారము. ఈరకమైన అహంకారభావన (ఆంటే ఈవాక్యాల ద్వారా ఏదైతే ప్రతిపాదింపబడిందో అదే నేను అనేభావన) సర్వోత్తమ మైనది. ఇది నిశ్చయముగా పరబ్రహ్మ వైపుకు తీసుకువెడుతుంది. ఇక రెండవది మన ఆత్మ గురించి మనం తెలుసుకునే స్వస్వరూప జ్ఞానం. దీనిగురించి సరియైన వివరణ మనం రోజూ చదువుకునే "మంత్ర పుష్పం"లో వుంది. దాన్ని చూద్దాం. "అనంతమవ్యయం కవిగ్మ్, సముద్రేంతం విశ్వశంభువం, పద్మకోశప్రతీకాశాగ్మ్, హృదయం చాప్యధో ముఖం||అధోనిష్ట్యావితస్త్యాంతే నాభ్యాముపరితిష్ఠతి, జ్వాలమాలాకులంభాతీ విశ్వస్యా యతనం మహత్||సంతతగ్మ్ శిలాభిస్తులంబత్యాకోశసన్నిభం, తస్యాంతే సుషిరగ్మ్ సూక్ష్మం తస్మిన్సర్వం ప్రతిష్ఠితం|| తస్యమధ్యే మహానగ్నిర్విశ్వార్చిర్విశ్వతోముఖః, సోగ్రభుగ్విజన్ తిష్ఠన్నాహారమజరఃకవిః|| తిర్యగూర్ధ్వమధశ్శాయీ రశ్మయస్త్యస్య సంతతా, సంతాపయతి స్వందేహమాపాదతలమస్తకః, తస్యమధ్యే వహ్నిశిఖా అణీయోర్ధ్వావ్యవస్థితః||నీలతోయదమధ్యస్తాద్విద్యుల్లేఖేవభాస్వరా, నీవారశూకవత్తన్వీ పీతా భాస్వత్యణూపమా|| తస్యాశిఖాయా మధ్యే పరమాత్మావ్యవస్థితః, సబ్రహ్మ సశివః సహరిః స్స్యేంద్రః సోక్షరః పరమఃస్వరాట్||" అనంతమైనవాడు, అవ్యయుడు, సర్వజ్ఞుడు, సంసారసాగర అంతాన యుండేవాడు, యావత్ప్రపంచానికి మంగళకరుడు అయిన పరమాత్మ అధోముఖమైన తామరమోగ్గలా, కంఠం క్రింద నాభికి జానెడు దూరంలో వున్న హృదయంలో, దీపశిఖలవరుసతో ఆవృత్తమైనట్లు ప్రకాశిస్తూ విశ్వాని కంతటికి ఆవాసమై వున్నది. ఆతామరమొగ్గ లాంటి హృదయం నలువైపులా నాడులతో చుట్టబడి వ్రేలాడుతూ వున్నది. దానిలోపల వున్న సూక్ష్మమైన ఆకాశంలో అంతా నెలకొని వున్నది. దానిమధ్యలో సర్వత్రా ప్రకాశిస్తూ, అన్నిదిశలా వ్యాపిస్తున్నట్లు వుండే అగ్నివున్నది. అది మొదట భుజించే ఆహారాన్ని విభజించి ధృఢమైనదిగా చేస్తోంది. దానియొక్క కిరణాలు అడ్డదిడ్డంగాను, ఉర్ధ్వంగాను, అధోముఖం గాను, అంతా వ్యాపించి పాదంనుండి తలవరకూ తనశరీరాన్ని వెచ్చగా వుండేటట్లు చేస్తుంది. దానిమధ్య అణుప్రమాణమైన అగ్నిజ్వాల ఊర్ధ్వముఖంగా అమరివుంది. అది నీలమేఘం మధ్యనుండి ప్రకాశించే మెరపుతీగవలె వరిగింజకొసలా సన్నమైనదిగా, బంగారురంగులో అణువులా సూక్ష్మమైనదిగా ప్రకాశిస్తూ వుంటుంది. ఆ అగ్నిశిఖ మధ్యలో పరమాత్మ నెలకొని వున్నాడు. ఆయనే బ్రహ్మ, విష్ణువు, శివుడు, హరి, ఇంద్రుడు, అక్షరస్వరూపుడు, స్వప్రకాశమానుడు. ఆయనకంటే పరమైనవారు ఎవరూలేరు. ఇక్కడ చెప్పబడిన హృదయం మన భౌతికశరీరంలోవున్న గుండె కాదు. అది మనకున్న వేరే శరీరానికి సంబంధించినది. దీనిగురించి వేరే అంశంలో ప్రస్తావించడం జరిగింది. దయచేసే చూడగలరు. ఆ హృదయంలో వరిధాన్యం కన్న సూక్ష్మంగా వున్నదానినే, ఇక్కడ కేశాగ్రం కంటే సూక్ష్మంగా ఉన్నదని వర్ణించడం జరిగింది. ఈరెండూ ఒక్కటే. వేరు కాదు. ఇప్పుడు చెప్పండి. ఆ సుక్ష్మమైనదే నేను అనే భావన మనలను ఆపరమాత్మవైపు పంపిస్తుందా? లేదా? కాబట్టి ఇదికూడా శుభ అహంకారమే. తప్పనిసరిగా కావలసినదే.)
హస్తాదులతో కూడిన శరీరము నేను అనెడి నిశ్చయముగల అహంకారము మూడవది. ఇది లౌకిక మైనది, తుచ్ఛమైనది యగును. ఈలౌకికాహంకారముతో అభిహతుడైనజీవుడు అధోగతికి పోవు చున్నాడు. బహుకాలము ఈశరీరమే నేనను సంకల్పముతో కూడియున్నఈదురహంకారమును చక్కగా విడచిపెట్టి, శేషించిన పరిశుద్ధాహంకారముతో నున్న జీవుడు శాంతుడై ముక్తిని పొందును. అలౌకికములైన మొదటి రెండు అహంకారములను అంగీకరించి మూడవదైన దుఖఃప్రదాయినియగు లౌకిక అహంకారమును త్యజించవలెను. పిమ్మట మొదటి రెండు అహంకారములను కూడ విడచిపెట్టి, సర్వాహంకృతి వర్జితుడై జ్ఞాని, సర్వోత్తమమగు మోక్షపదము నధిరోహించుచున్నాడు. భోగేచ్ఛయే బంధ మగును. భోగమును విడచి పెట్టుటయే మోక్షమని చెప్పబడును. మనస్సు అభివృద్ధిని పొందుటయే అపకారము. మనోనాశనమే మహాలాభము. జ్ఞానికి మనస్సు నశించును. అజ్ఞానికి మనస్సు శృంఖల యగుచున్నది. జ్ఞానియొక్క మనస్సు సానందము కాదు. నిరానందము కాదు. చలనము, ఆచలనము కాదు. సత్తు, అసత్తు కాదు. సర్వవికల్పముల మధ్యలో నుండు స్థిరత్వమే జ్ఞానియొక్క మనస్సు. ఆకాశము సూక్ష్మమై యున్నందున కన్పించుటలేదు. సర్వసంకల్ప రహితమైన, సర్వసంజ్ఞా వివర్జిత మైన, అవినాశియుడైన, స్వస్వరుపమగు ఈచిత్ వస్తువును 'ఆత్మజుడు' మున్నగు పేర్లతో చెప్పు చున్నారు. బ్రహ్మజ్ఞానుల దృష్టిలో ఈఆత్మ ఆకాశములో నూరవ భాగమంతటి సూక్ష్మముగను, శుద్ధము గాను, నిష్కలముగాను, నిజస్వరుపముగాను, ఏకముగను, అనుభవము నిచ్చుచున్నది.
యోగవాసిష్ఠము:స్థితి ప్రకరణము:33వ సర్గ:
49-54: ఓ రామా! ఈ జగంబున మూడు విధములైన అహంకారములు కలవు. వానిలో మొదటి రెండునూ శ్రేష్టములు. మూడవది శ్రేష్టముకాదు. ఇయ్యది త్యజింపదగినది. వానిని గూర్చి వచింపు చున్నాను.
"ఈ జగత్తంతయూ కార్యరూపము. కారణరూపుడును, నాశరహితుడునునగు పరమాత్మనునేనే. నాకన్యముగా జగత్తేలేదు." అను నీఅహంకారము సర్వోత్తమమని యెరుంగవలయును. ఈ యహం కారము మోక్షమునే గలుగజేయును కాని బంధము కాదు. ఇయ్యది జీవన్ముక్తునకుండును. "నే నన్నింటి కంటెనూ భిన్నమై (సాక్షి స్వరూపుడనై) కేశాగ్రభాగము యొక్క నూరవభాగము కంటెనూ సూక్ష్మమైయున్నాను. అనగా నిరవయవుండను". ఇట్టి మనోనిశ్చయమున్ను శుభాహంకృతియే యగును. ఈ రెండవయహంకారమున్ను మోక్షమునే కలుగజేయునుగాని బంధమునుగాదు. ఇయ్యది జీవన్ముక్తున కుండును. (జ్ఞానములో)సప్తమభుమికయందుండు వారలకీ రెండుఅహంకారములును కేవలము కల్పనామాత్రములే కాని వాస్తవములు కావు (జ్ఞానములో గల వివిధభూమికల గురించి వేరే చెప్పుకుందాము). ఇక "హస్తపాదాదియుక్తమగు దేహము మాత్రమే నేనను" నిశ్చయము లౌకికముగా తుచ్ఛమును నగు మూడవ అహంకారమనబాడును. ఇది నీచమైనది. మరియు ఇయ్యది ప్రబల శత్రువని వచింపబడినది. గాన త్యజింపదగును.
58. మొదటి రెండహంకారములును, మూడవదియగు దేహాహంకారమువలె ధృఢపరచుకొని , నేను దేహమునుకానని నిశ్చయించిన మీదట ఆ యహంకారములను కూడ త్యజించి వేయుట పూర్వీకులగు మహాత్ముల సమ్మతము.
62. దుఃఖప్రదమగు ఈ మూడవ అహంకారమును త్యజించి, సర్వాహంభావ, శుద్ధాహంభావ, గురు శుశ్రూషాదులచే సప్తభూమికాదులయందు యేవిధమైన స్థితి కలిగియుండుటకు సమర్థుడగునో ఆయా రీతిగనే స్వరూప సుఖాది లాభమొందుచూ జీవుడు క్రమముగా పరబ్రహ్మమును ప్రాప్తినొందును.
71. ప్రథమమున ఈ జగత్తంతయూ నేనే కాన అంతయూ నాస్వరూపమే యగునని నిశ్చయించి పిదప ఈదేహాదులు నేనుకాను, దేహసంబంధములగు ధనపుత్రాదులు నావిగావని భావించి, ప్రతి బంధములన్నియు రహితములగుటచే, పూర్వోక్తమగు పరిశుద్ధాత్మ చైతన్యమును బొంది క్రమముగా సప్తమభూమిక యందు స్థితి కలిగి, స్వయముగా అపరిచ్ఛిన్నమగు పరిపుర్ణాత్మ స్వరుఉపుడై జీవుడు విదేహకైవల్యము ప్రాప్తినొందును.
(మీ స్పందనలకోసం ఎదురు చూస్తూ వుంటాము.)
ఇప్పటివరకు మనం అజ్ఞానం, భ్రమలు, అవస్థలు గురించి తెలుసుకొని, వాటి నుండి బయట పడటానికి, మన నిజమార్గంలో ప్రయాణించడానికి తోడ్పడే మార్గదర్శిఅయిన సద్గురువుయొక్క ఆవశ్యకత గురించి తెలుసుకున్నాము. ఆసద్గురువును చేరేముందు మనలనిమనం ఎలాసన్నద్ధం చేసు కోవాలో తెలుసుకున్నాం. ఇప్పుడు మనకు అవుసరమయ్యే సద్గుణాలగురించి తెలుసుకుందాము. వాటిలో మొదటివి "శుభ అహంకారములు" (Positive Ego). వీటి గురించి పెద్దలు ఏమి చెప్పారో తెలుసుకుందాము. కొన్ని వివరణలు బ్రాకెట్లలో ఇవ్వడమైనది.
పైంగలోపనిషత్:పంచమాధ్యాయము:
నేను మరియు ఈ సర్వవిశ్వము అచ్యుతుడగు పరమాత్మయే! చైతన్యరూపుడనగు నాకంటే అన్య మైనది మరేమియు లేదు అనునిట్టి అహంకారసంకల్పము సర్వోత్తమమైనట్టిది. నేనీ జగత్తుకంటే వేరుగా నున్నాను. నేను వాలాగ్రము(కేశాగ్రము) కంటే అత్యంత సూక్ష్మమైనవాడను. ఈవిధమగు జ్ఞాన సంకల్పముతో నుండునది రెండవఅహంకారము. ఈఅహంకారము కూడ శుభమైనదే. ఈరీతిగా నున్న రెండు అహంకారములును మోక్షమును ప్రసాదించును ఈ అహంకారములు జీవన్ముక్తులకుండును. (ఇందులో మొదటిది నాలుగు మహావాక్యాలైన "అహం బ్రహ్మస్మి", తత్వమసి", "అయమాత్మా బ్రహ్మ", "ప్రజ్ఞానం బ్రహ్మ" అనే వాటియొక్క సారము. ఈరకమైన అహంకారభావన (ఆంటే ఈవాక్యాల ద్వారా ఏదైతే ప్రతిపాదింపబడిందో అదే నేను అనేభావన) సర్వోత్తమ మైనది. ఇది నిశ్చయముగా పరబ్రహ్మ వైపుకు తీసుకువెడుతుంది. ఇక రెండవది మన ఆత్మ గురించి మనం తెలుసుకునే స్వస్వరూప జ్ఞానం. దీనిగురించి సరియైన వివరణ మనం రోజూ చదువుకునే "మంత్ర పుష్పం"లో వుంది. దాన్ని చూద్దాం. "అనంతమవ్యయం కవిగ్మ్, సముద్రేంతం విశ్వశంభువం, పద్మకోశప్రతీకాశాగ్మ్, హృదయం చాప్యధో ముఖం||అధోనిష్ట్యావితస్త్యాంతే నాభ్యాముపరితిష్ఠతి, జ్వాలమాలాకులంభాతీ విశ్వస్యా యతనం మహత్||సంతతగ్మ్ శిలాభిస్తులంబత్యాకోశసన్నిభం, తస్యాంతే సుషిరగ్మ్ సూక్ష్మం తస్మిన్సర్వం ప్రతిష్ఠితం|| తస్యమధ్యే మహానగ్నిర్విశ్వార్చిర్విశ్వతోముఖః, సోగ్రభుగ్విజన్ తిష్ఠన్నాహారమజరఃకవిః|| తిర్యగూర్ధ్వమధశ్శాయీ రశ్మయస్త్యస్య సంతతా, సంతాపయతి స్వందేహమాపాదతలమస్తకః, తస్యమధ్యే వహ్నిశిఖా అణీయోర్ధ్వావ్యవస్థితః||నీలతోయదమధ్యస్తాద్విద్యుల్లేఖేవభాస్వరా, నీవారశూకవత్తన్వీ పీతా భాస్వత్యణూపమా|| తస్యాశిఖాయా మధ్యే పరమాత్మావ్యవస్థితః, సబ్రహ్మ సశివః సహరిః స్స్యేంద్రః సోక్షరః పరమఃస్వరాట్||" అనంతమైనవాడు, అవ్యయుడు, సర్వజ్ఞుడు, సంసారసాగర అంతాన యుండేవాడు, యావత్ప్రపంచానికి మంగళకరుడు అయిన పరమాత్మ అధోముఖమైన తామరమోగ్గలా, కంఠం క్రింద నాభికి జానెడు దూరంలో వున్న హృదయంలో, దీపశిఖలవరుసతో ఆవృత్తమైనట్లు ప్రకాశిస్తూ విశ్వాని కంతటికి ఆవాసమై వున్నది. ఆతామరమొగ్గ లాంటి హృదయం నలువైపులా నాడులతో చుట్టబడి వ్రేలాడుతూ వున్నది. దానిలోపల వున్న సూక్ష్మమైన ఆకాశంలో అంతా నెలకొని వున్నది. దానిమధ్యలో సర్వత్రా ప్రకాశిస్తూ, అన్నిదిశలా వ్యాపిస్తున్నట్లు వుండే అగ్నివున్నది. అది మొదట భుజించే ఆహారాన్ని విభజించి ధృఢమైనదిగా చేస్తోంది. దానియొక్క కిరణాలు అడ్డదిడ్డంగాను, ఉర్ధ్వంగాను, అధోముఖం గాను, అంతా వ్యాపించి పాదంనుండి తలవరకూ తనశరీరాన్ని వెచ్చగా వుండేటట్లు చేస్తుంది. దానిమధ్య అణుప్రమాణమైన అగ్నిజ్వాల ఊర్ధ్వముఖంగా అమరివుంది. అది నీలమేఘం మధ్యనుండి ప్రకాశించే మెరపుతీగవలె వరిగింజకొసలా సన్నమైనదిగా, బంగారురంగులో అణువులా సూక్ష్మమైనదిగా ప్రకాశిస్తూ వుంటుంది. ఆ అగ్నిశిఖ మధ్యలో పరమాత్మ నెలకొని వున్నాడు. ఆయనే బ్రహ్మ, విష్ణువు, శివుడు, హరి, ఇంద్రుడు, అక్షరస్వరూపుడు, స్వప్రకాశమానుడు. ఆయనకంటే పరమైనవారు ఎవరూలేరు. ఇక్కడ చెప్పబడిన హృదయం మన భౌతికశరీరంలోవున్న గుండె కాదు. అది మనకున్న వేరే శరీరానికి సంబంధించినది. దీనిగురించి వేరే అంశంలో ప్రస్తావించడం జరిగింది. దయచేసే చూడగలరు. ఆ హృదయంలో వరిధాన్యం కన్న సూక్ష్మంగా వున్నదానినే, ఇక్కడ కేశాగ్రం కంటే సూక్ష్మంగా ఉన్నదని వర్ణించడం జరిగింది. ఈరెండూ ఒక్కటే. వేరు కాదు. ఇప్పుడు చెప్పండి. ఆ సుక్ష్మమైనదే నేను అనే భావన మనలను ఆపరమాత్మవైపు పంపిస్తుందా? లేదా? కాబట్టి ఇదికూడా శుభ అహంకారమే. తప్పనిసరిగా కావలసినదే.)
హస్తాదులతో కూడిన శరీరము నేను అనెడి నిశ్చయముగల అహంకారము మూడవది. ఇది లౌకిక మైనది, తుచ్ఛమైనది యగును. ఈలౌకికాహంకారముతో అభిహతుడైనజీవుడు అధోగతికి పోవు చున్నాడు. బహుకాలము ఈశరీరమే నేనను సంకల్పముతో కూడియున్నఈదురహంకారమును చక్కగా విడచిపెట్టి, శేషించిన పరిశుద్ధాహంకారముతో నున్న జీవుడు శాంతుడై ముక్తిని పొందును. అలౌకికములైన మొదటి రెండు అహంకారములను అంగీకరించి మూడవదైన దుఖఃప్రదాయినియగు లౌకిక అహంకారమును త్యజించవలెను. పిమ్మట మొదటి రెండు అహంకారములను కూడ విడచిపెట్టి, సర్వాహంకృతి వర్జితుడై జ్ఞాని, సర్వోత్తమమగు మోక్షపదము నధిరోహించుచున్నాడు. భోగేచ్ఛయే బంధ మగును. భోగమును విడచి పెట్టుటయే మోక్షమని చెప్పబడును. మనస్సు అభివృద్ధిని పొందుటయే అపకారము. మనోనాశనమే మహాలాభము. జ్ఞానికి మనస్సు నశించును. అజ్ఞానికి మనస్సు శృంఖల యగుచున్నది. జ్ఞానియొక్క మనస్సు సానందము కాదు. నిరానందము కాదు. చలనము, ఆచలనము కాదు. సత్తు, అసత్తు కాదు. సర్వవికల్పముల మధ్యలో నుండు స్థిరత్వమే జ్ఞానియొక్క మనస్సు. ఆకాశము సూక్ష్మమై యున్నందున కన్పించుటలేదు. సర్వసంకల్ప రహితమైన, సర్వసంజ్ఞా వివర్జిత మైన, అవినాశియుడైన, స్వస్వరుపమగు ఈచిత్ వస్తువును 'ఆత్మజుడు' మున్నగు పేర్లతో చెప్పు చున్నారు. బ్రహ్మజ్ఞానుల దృష్టిలో ఈఆత్మ ఆకాశములో నూరవ భాగమంతటి సూక్ష్మముగను, శుద్ధము గాను, నిష్కలముగాను, నిజస్వరుపముగాను, ఏకముగను, అనుభవము నిచ్చుచున్నది.
యోగవాసిష్ఠము:స్థితి ప్రకరణము:33వ సర్గ:
49-54: ఓ రామా! ఈ జగంబున మూడు విధములైన అహంకారములు కలవు. వానిలో మొదటి రెండునూ శ్రేష్టములు. మూడవది శ్రేష్టముకాదు. ఇయ్యది త్యజింపదగినది. వానిని గూర్చి వచింపు చున్నాను.
"ఈ జగత్తంతయూ కార్యరూపము. కారణరూపుడును, నాశరహితుడునునగు పరమాత్మనునేనే. నాకన్యముగా జగత్తేలేదు." అను నీఅహంకారము సర్వోత్తమమని యెరుంగవలయును. ఈ యహం కారము మోక్షమునే గలుగజేయును కాని బంధము కాదు. ఇయ్యది జీవన్ముక్తునకుండును. "నే నన్నింటి కంటెనూ భిన్నమై (సాక్షి స్వరూపుడనై) కేశాగ్రభాగము యొక్క నూరవభాగము కంటెనూ సూక్ష్మమైయున్నాను. అనగా నిరవయవుండను". ఇట్టి మనోనిశ్చయమున్ను శుభాహంకృతియే యగును. ఈ రెండవయహంకారమున్ను మోక్షమునే కలుగజేయునుగాని బంధమునుగాదు. ఇయ్యది జీవన్ముక్తున కుండును. (జ్ఞానములో)సప్తమభుమికయందుండు వారలకీ రెండుఅహంకారములును కేవలము కల్పనామాత్రములే కాని వాస్తవములు కావు (జ్ఞానములో గల వివిధభూమికల గురించి వేరే చెప్పుకుందాము). ఇక "హస్తపాదాదియుక్తమగు దేహము మాత్రమే నేనను" నిశ్చయము లౌకికముగా తుచ్ఛమును నగు మూడవ అహంకారమనబాడును. ఇది నీచమైనది. మరియు ఇయ్యది ప్రబల శత్రువని వచింపబడినది. గాన త్యజింపదగును.
58. మొదటి రెండహంకారములును, మూడవదియగు దేహాహంకారమువలె ధృఢపరచుకొని , నేను దేహమునుకానని నిశ్చయించిన మీదట ఆ యహంకారములను కూడ త్యజించి వేయుట పూర్వీకులగు మహాత్ముల సమ్మతము.
62. దుఃఖప్రదమగు ఈ మూడవ అహంకారమును త్యజించి, సర్వాహంభావ, శుద్ధాహంభావ, గురు శుశ్రూషాదులచే సప్తభూమికాదులయందు యేవిధమైన స్థితి కలిగియుండుటకు సమర్థుడగునో ఆయా రీతిగనే స్వరూప సుఖాది లాభమొందుచూ జీవుడు క్రమముగా పరబ్రహ్మమును ప్రాప్తినొందును.
71. ప్రథమమున ఈ జగత్తంతయూ నేనే కాన అంతయూ నాస్వరూపమే యగునని నిశ్చయించి పిదప ఈదేహాదులు నేనుకాను, దేహసంబంధములగు ధనపుత్రాదులు నావిగావని భావించి, ప్రతి బంధములన్నియు రహితములగుటచే, పూర్వోక్తమగు పరిశుద్ధాత్మ చైతన్యమును బొంది క్రమముగా సప్తమభూమిక యందు స్థితి కలిగి, స్వయముగా అపరిచ్ఛిన్నమగు పరిపుర్ణాత్మ స్వరుఉపుడై జీవుడు విదేహకైవల్యము ప్రాప్తినొందును.
(మీ స్పందనలకోసం ఎదురు చూస్తూ వుంటాము.)